املاک و مستغلات به مجموعه ی زمین و تمامی ساختمان ها و امکانات درون آن اشاره دارد، این خود شامل گیاهان زراعی، دام و طیور و عوارض طبیعی مانند چشمه نیز می تواند باشد. املاک و مستغلات از نظر تعریف قانونی حتما شامل زمین است و باقی اموال فرد مانند خودرو، ابزارآلات و… شامل این تعریف نمی شوند. وقتی نام املاک و مستغلات به گوش ما می خورد معمولا به یاد خانه و منزل مسکونی می افتیم. اگرچه قطعا منزل مسکونی از انواع مهم املاک و مستغلات است اما باید به خاطر داشته باشیم که زمین های کشاورزی، اداره جات و کارخانه ها نیز انواع دیگر املاک و مستغلات هستند. در طی این مقاله به مفهوم املاک و مستغلات و تاریخچه آن، انواع کاربری املاک و اهمیت ملک در دنیای امروزی خواهیم پرداخت.
تاریخچه املاک و مستغلات
حق دارایی انسان و تملک او بر دنیای پیرامونش هزاران سال است که در جوامع مختلف مورد تاکید قرار گرفته است. شاید اولین نشانه های به رسمیت پذیرفته شدن حق مالکیت را بتوان به دنیای باستان مربوط دانست. در حکومت های یونان و رم باستان حق مالکیت افراد در قانون های حکومتی به رسمیت شناخته شده بوده است. اما آن چیزی که امروزه در نقشه ها و اسناد املاک می بینیم شاید در قرن شانزدهم و کشور انگلستان ریشه داشته باشد. در این تاریخ در امپراطوری بریتانیا روش های علمی نقشه برداری زمین به وجود آمدند.
از این سو می توان گفت که مفهوم املاک و مستغلات به معنای امروزی خود را می توان پدیده ای چند صد ساله تلقی کرد. از آن تاریخ به بعد و به تدریج روش نقشه برداری علمی زمین ابتدا در بریتانیا و سپس در تمامی جهان به رسمیت شناخته شده و بسیار کاربرد پیدا کرده است. امروزه محل دقیق زمین و متراژ آن محاسبه شده و در اسناد رسمی درج می شوند.
اگر قصد خرید مصالح ساختمانی با ضمانت مرغوبیت و قیمت مناسب را دارید به این لینک مراجعه نمائید
نقشه برداری چیست؟
نقشه برداری زمین عملیاتی ریاضی است که به جمع آوری، تحلیل، مدیریت و پردازش داده های جغرافیایی پرداخته و در نهایت نتیجه را بر روی نقشه اعمال می نماید. در واقع نقشه برداری شامل دو مرحله اندازه گیری و محاسبه و سپس ارائه نتیجه محاسبات است. کروی بودن زمین یکی از عواملی است که می تواند در نقشه برداری بسیار مهم باشد. اگر زمین مورد نقشه برداری کوچک باشد، کروی بودن زمین را می توان نادیده گرفت ولی در صورت وسیع بودن باید این مورد را لحاظ نمود.
مطالب مرتبط : انواع مصالح ساختمانی و کاربردهای آن ها
انواع املاک و مستغلات
مسکونی
ملک مسکونی معمولا متشکل از قطعه زمین و ساختمانی است که در آن زمین واقع شده است. این ساختمان می تواند مامن یک خانواده و یا چندین خانوار باشد. معمولا طبق قوانین کشورها ساختمان ها و املاک مسکونی می بایست فقط باید به گونه ای مورد استفاده قرار گیرند که در آن ها تجارت صورت نپذیرد. در ساختمان هایی که چندین خانوار زندگی می کنند وضعیت مالکیت می تواند به صورت جداگانه باشد. به صورتی که هر واحد به صورت جداگانه دارای سند مالکیت بوده و به صورت جداگانه خرید و فروش شود. همچنین ساختمان می تواند دارای سند مادر بوده و همه واحد تحت نام یک فرد حقیقی یا حقوقی قرار گیرد.
اداری
املاک و مستغلات می توانند کارکرد اداری داشته باشند. این املاک طبق قانون می بایست مورد استفاده جهت تاسیس دفاتر و شرکت ها قرار گیرند. معمولا در چنین املاکی فروش اجناس قانونی نیست و می بایست صرفا به فعالیت های خدماتی و اداری اختصاص یابند. این نوع املاک نیز می توانند به صورت جداگانه دارای سند مالکیت بوده و یا اینکه به صورت یک جا در اختیار یک فرد حقیقی یا حقوقی باشند.
تجاری
املاک تجاری غالبا برای مصارف تجاری و تاسیس فروشگاه مورد استفاده قرار می گیرند. در این املاک می توان به فروش و نمایش کالا اقدام نمود. املاک تجاری نیز به صورت واحدی قابل معامله هستند. معمولا املاک تجاری قیمت بالاتری در هر متر مربع دارند. البته قیمت املاک با توجه به منطقه و موقعیت آن ها می تواند بسیار متفاوت باشد.
کشاورزی
همانطور که از نام کاربری این نوع املاک بر می آید از این نوع ملک در رابطه با کشاورزی استفاده می شود. از دیگر کاربری های این نوع ملک می توان به باغداری، دامداری و پرورش ماهی اشاره کرد. معمولا این نوع املاک در روستاها یا حاشیه شهرها واقع شده اند.
خدمات عمومی
املاک کاربری عمومی به املاکی اشاره می شود که معمولا تحت تملک دولت و ارگان های دولتی هستند و از آن ها جهت ارائه خدمات دولتی به عموم مردم استفاده می شود. ساختمان شهرداری، پارک ها، اداره جات دولتی و ارگان ها از جمله این املاک هستند. ممکن است گاهی دولت بنابر نیاز خود ساختمان های دولتی را تغییر کاربری داده و به مزایده عمومی بگذارد.
کاربری معدنی
املاکی که در آن ها ماده معدنی وجود داشته باشد می توانند کاربری معدنی دریافت کنند و پس از اخذ مجوز مالک می تواند نسبت به استخراج مواد معدنی از آن اقدام کند. در کشورهای مختلف قوانین مربوط به معدن می تواند بسیار متفاوت باشد. گاهی معادن ممکن است تحت تملک دولت قرار گیرد و یا اینکه بخش خصوصی آن را تملک کرده و مورد بهره برداری قرار دهد.
فاقد کاربری
بسیاری از زمین ها ممکن است فاقد هر گونه کاربری باشند. معمولا این زمین ها تحت تملک کسی نبوده و اماکن خرید و فروش آن ها وجود ندارد. بنابر قوانین کشور های ممکن است این زمین ها در صورت احراز قوانین مورد تملک فرد یا فرادی قرار گیرند که در آن صورت باید کاربری آن ها مشخص شده و سپس قابلیت خرید و فروش خواهند داشت.
سخن آخر
املاک و مستغلات همیشه در طول تاریخ مورد استفاده بشر بوده اند. از زمان غار نشینی بشر نسبت به مالکیت مکان زندگی خود حساسیت نشان داده است. در طول تاریخ همواره سعی شده تا مسئله ملک و مالکیت آن به صورت قانونمند در آمده و شاکله منظمی پیدا کند. قوانین مروبط به ملک به صورت مدرن و امروزی آن در قرون پانزده و شانزده در بریتانیا به وجود آمد و سپس به کل جهان تسری یافته است. قانون گذاران در همه کشورها تلاش می کنند تا قوانین مربوط به املاک و مستغلات را نسبت به نیاز کشور خود بهبود بخشند.
