میلگرد چیست و انواع آن
میلگرد یکی از مهمترین مصالح ساختمانی است که در صنعت ساخت و ساز به طور گسترده استفاده میشود. این محصول فولادی به شکل میله های بلند و باریک تولید شده و نقش اساسی در تقویت بتن و افزایش مقاومت سازهها ایفا میکند. میلگردها به دلیل ویژگیهای مکانیکی منحصربه فرد خود، از جمله استحکام کششی بالا و مقاومت در برابر فشار، به عنوان عنصری کلیدی در ساخت سازههای بتنی شناخته میشوند. بتن به تنهایی مقاومت کششی پایینی دارد، اما با استفاده از میلگرد، این ضعف جبران شده و سازهها در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله و بارهای سنگین مقاومتر میشوند.
کاربردهای میلگرد در صنعت ساختمان
میلگردها در صنعت ساختمان کاربردهای متنوعی دارند که از مهمترین آنها میتوان به تقویت سازه های بتنی اشاره کرد. این محصول در ساخت فونداسیون، ستون ها، تیرها، دیوارهای برشی و سقف ها استفاده میشود. در فونداسیون، میلگردها به عنوان اسکلت اصلی سازه عمل کرده و از ترک خوردگی و شکست بتن جلوگیری میکنند. در ستونها و تیرها، میلگردها باعث افزایش مقاومت در برابر نیروهای فشاری و خمشی میشوند. همچنین، در ساخت پلها، تونلها و سازه های دریایی، میلگردها به دلیل مقاومت در برابر خوردگی و شرایط محیطی سخت، نقش حیاتی ایفا میکنند.
![ميلگرد و انواع ميلگرد](https://www.arra.ir/blog/wp-content/uploads/2025/01/ARA-REBAR-scaled-e1736548927826-1024x819.webp)
انواع میلگرد و مشخصات فنی آنها
میلگردها بر اساس جنس، شکل و کاربرد به انواع مختلفی تقسیم میشوند. از جمله رایجترین انواع میلگرد میتوان به میلگرد ساده، میلگرد آجدار، میلگرد اروپایی و میلگرد ضدزنگ اشاره کرد. میلگرد ساده سطحی صاف و بدون آج دارد و معمولاً در کاربردهای سبک مانند ساخت حصار و نرده استفاده میشود. میلگرد آجدار به دلیل وجود آجهای مارپیچ یا عرضی بر روی سطح خود، چسبندگی بهتری با بتن ایجاد کرده و در سازه های سنگین مانند ساختمان ها و پل ها کاربرد دارد. میلگرد اروپایی با استانداردهای خاصی تولید شده و در پروژه های بین المللی استفاده میشود. میلگرد ضدزنگ نیز به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، در محیطهای مرطوب و اسیدی کاربرد دارد.
روشهای تولید میلگرد
تولید میلگرد به دو روش اصلی نورد گرم و نورد سرد انجام میشود. در روش نورد گرم، شمشهای فولادی در دمای بالا حرارت داده شده و از طریق غلتکهای مخصوص به شکل میلگرد درمیآیند. این روش به دلیل سرعت بالا و هزینه کمتر، بیشترین سهم را در تولید میلگرد دارد. میلگردهای تولید شده به این روش معمولاً مقاومت کششی بالایی دارند و در سازههای سنگین استفاده میشوند. در روش نورد سرد، شمشهای فولادی در دمای پایینتر شکل داده شده و به دلیل عدم حرارتدهی زیاد، سطح صافتر و یکنواخت تری دارند. این روش برای تولید میلگردهای با دقت ابعادی بالا و سطح صیقلی مناسب است.
![انواع ميلگرد](https://www.arra.ir/blog/wp-content/uploads/2025/01/REBAR-ARA.jpg)
اگر قصد خريد مصالح ساختماني داريد حتما اين لينك مشاهده فرماييد.
انواع ميلگرد از نظر شكل ظاهري
1. ميلگرد ساده يا A1
يك نوع ميلگرد فولادي است كه داراي سطحي صاف و بدون هرگونه دندانه يا شيار ميباشد اين نوع ميلگرد معمولا در ساخت سازهاي مختلف استفاده ميشود و به دليل ويژگي هاي خاص خود مانند قابليت شكل دهي بالا و انعطاف پذيري مورد توجه قرار ميگيرد اين نوع ميلگرد براي مواردي استفاده ميشود كه نيازي به چسبندگي زياد ميلگرد به بتن نباشد.
2.ميلگرد آجدار يا A2.A3.A4
ميگلرد آجدارداراي شيارهايي در سطح ميباشد كه باعث افزايش چسبندگي در بتن ميشود . به همين دليل مقاومت سازه هاي بتني افزايش چشمگيري پيدا ميكند همچنين از پركاربرد ترين ميلگرد هاي ساختمان سازي در كشور محسوب ميشود.همچنين سايز اين نوع ميلگرد ها در بازه بين 8 تا 32 ميلي متر قرار ميگيرد كه نسبت به سازه بتني و عوامل ديگر انتخاب ميشوند.
ميلگرد آجدار به سه دسته بندي اصلي تقسيم ميشود :
ميگلرد آجدار مارپيچ يا A2
ميگلرد آجدار جناقي يا A3
ميلگرد آجدار مركب يا A4
![](https://www.arra.ir/blog/wp-content/uploads/2025/01/photo_2025-01-11_02-36-22.jpg)
انواع ميلگرد از نظر جنس
ميلگرد فولاد كربني (ميلگرد سياه)
ميلگرد فولاد كربني از الياژ فولاد با كربن متوسط ساخته ميشود.كربن يكي از عناصر است كه در ساختار مكانيكي ميلگرد تاثير ميگذارد.كربن باعث ميشود ساختار مقاومتي و كششي ميلگرد بيشتر شود. با اين كه كربن يكي از عناصر پايه ميلگرد فولاد كربني ميباشد عناصر ديگه ام به عنوان مكمل در ساخت اين ميلگرد استفاده ميگردد از جمله کربن، سیلیسیم، منگنز، فسفر، مس، نیتروژن، هیدروژن،گوگرد و اکسیژن
ميلگرد آلياژي
ميلگرد الياژي از فولاد با الياژ هاي ديگه ساخته ميشود . اين تغيير در الياژ باعث ميگردد ساختار مكانيكي ميلگردعوض شود با استفاده از الياژها مقاومت و كشش ميلگرد را افزايش يا كاهش ميدهند.
انواع ميلگرد آلياژي
ميلگرد كروم دار
ميلگرد نيكل دار
ميلگرد منگنز دار
ميلگرد تنگستن دار
ميلگرد موليبدن دار
![](https://www.arra.ir/blog/wp-content/uploads/2025/01/rebar-Large.jpg)
.براي خريد ميلگرد بصورت اقساطي با كارشناسان آرا تماس حاصل فرماييد.
استاندارد ميلگرد ايران ISIRI 3132
استاندارد میلگرد ایران به شماره ISIRI 3132 تحت عنوان «میلگردهای فولادی گرم نوردیده برای تسلیح بتن به همراه ویژگیها و روشهای آزمون» اولین بار در سال 1369 تدوین شد و در تیرماه سال 1392 مورد تجدیدنظر قرار گرفت شرح اين استاندارد محصول فولادی گرم نوردیده به شکل ساده یا آجدار با سطح مقطع گرد، به صورت کلاف یا شاخه ای بسته بندی می شود. در این استاندارد، میلگردها به چهار دسته کلی تقسیم می شوند که در بازار به نام های A1، A2، A3 و A4 شناخته شده است این استاندارد برگرفته از استانداردهای مرجع EN، DIN، ژاپن GIS، آمریکا ASTM و استاندارد جهانی ISO است. از سال 1371 تمامی تولیدکنندگان در ایران ملزم به استفاده از این استاندارد و اجرای آن شدند. اعداد موجود در علامت، مشخصه بیانگر مقاومت تسلیم محصول هستند. در تمامي كشور ها باتوجه به ساختار اقليمي استاندارد خاصي تعبيه ميشود اين استاندارد ها قوانين خاصي را براي توليد كنندگان وضع ميكند هدف اين استاندارد ها توليد محصولي با كيفيت از نظر ساختار مكانيكي شيميايي و ظاهري ميباشد.
ميلگرد فولادي ضد زنگ
يكي ديگر از انواع ميلگرد ميلگرد ضد زنگ ميباشد جنس اين مدل ميلگرد از استنلس استيل ميباشد.سختي اين مدل ميلگرد در مقايسه با ميلگرد كربني و الياژي بسيار بيشتر است . مقاومت ده برابري در برابر خوردگي كلريد در مقابل ميلگرد كربني همچنين مقاومت در برابر سايش و ضربه اين مدل متمايز ميكند اين مدل ميلگرد نسبت به ساير مدل ها از قيمت بالايي برخوردار ميباشد .
ميلگرد تقويتي
میلگرد تقویتی از شمش فولادی نورد گرم تولید می شود. این محصول به دلیل خواص فنی که دارد باعث افزایش چند برابری مقاومت کششی بتن خواهد شد. یکی از ویژگی های منحصر به فرد آن این است که امکان خم کردن آن تا ۱۸۰ درجه وجود دارد.
ميلگرد گالوانيزه
میلگردهای گالوانیزه به میلگردهای فداشونده معروف هستند. زیرا این نوع میلگرد با قرارگرفتن در محیط خورنده خود را فدا میکند تا از خوردهشدن فولاد جلوگیری کند. استحکام کششی میلگرد گالوانیزه میتواند بیش از ۶۰۰ مگاپاسکال باشد. استحکام تسلیم آن میتواند بیش از ۳۵۵ مگاپاسکال باشد.
خاموت
خاموت یک حلقه بسته از میلگرد است که برای نگهداری میلگردهای اصلی در ساختار بتن استفاده میشود.از خاموت با نام ميلگرد برشي قائم، فولاد جان و فولاد عرضي نيز ياد ميشود. كار خاموت ايجاد پيوند عرضي بين ميلگرد هاي عرضي ميباشد براي اتصال خاموت به ميلگرد هاي اصلي از سيم مفتول فولادي استفاده ميكنند .
10 كارخانه هاي توليد ميلگرد در ايران
- کارخانه فولاد آذربایجان (میانه)
- کارخانه صبا فولاد زاگرس
- مجتمع فولاد صنعت بناب
- مجتمع فولاد البرز ایرانیان
- مجتمع فولاد بافق یزد
- کارخانه فولاد آناهیتا گیلان
- کارخانه فولاد کویر کاشان
- مجتمع فولادی سیرجان حدید جنوب
- مجتمع فولاد خزر
- مجتمع نورد اريان فولاد
سخن پاياني انتخاب هوشمندانه میلگرد: کلید ساخت سازهای ایمن و پایدار
میلگردها به عنوان یکی از ارکان اصلی صنعت ساخت و ساز، نقش تعیینکنندهای در ایجاد سازههای مقاوم و بادوام ایفا میکنند. از تقویت بتن تا افزایش مقاومت در برابر نیروهای خارجی مانند زلزله و بارهای سنگین، میلگردها به عنوان عنصری حیاتی در پروژه های ساختمانی شناخته میشوند. با توجه به تنوع انواع میلگرد، از جمله میلگرد ساده، آجدار، اروپایی و ضدزنگ، انتخاب نوع مناسب برای هر پروژه از اهمیت بالایی برخوردار است. هر یک از این انواع، ویژگی های منحصربه فردی دارند که آنها را برای کاربردهای خاص مناسب میکند.استفاده از میلگرد نه تنها ایمنی سازه ها را افزایش میدهد، بلکه با کاهش مصرف بتن و افزایش طول عمر سازه ها، به صرفه جویی در هزینه ها نیز کمک میکند. تولید میلگرد به روشهای نورد گرم و نورد سرد، تنوع و کیفیت این محصول را تضمین میکند و امکان استفاده از آن در پروژه های مختلف را فراهم میسازد.در نهایت، انتخاب میلگرد مناسب نیازمند آگاهی از ویژگیها و کاربردهای هر نوع است. با انتخاب هوشمندانه میلگرد، میتوانید سازه هایی ایمن، پایدار و مقرون به صرفه بسازید که سالها دوام خواهند آورد.